Bart van der Leck
De Valk Lexicon kunstenaars Laren-Blaricum

Kunstschilder, lithograaf

Naam: Leck, Bart van der

Geboren: Utrecht - 26 november 1876

Overleden: Blaricum - 13 november 1958

Atelier/Adres: Laren en later Blaricum - Eemnesserweg 34

Bart van der Leck in Utrecht geboren op 26 november 1876 als vierde van acht kinderen begon als glazenier maar ging al gauw over naar de schilderskunst.Hij woonde en werkte tot 1899 in Utrecht. Tussen 22 juni 1899 en 3 december 1904 woont hij op diverse adressen (7) in Amsterdam. Tussen juni 1899 en januari 1900 is hij werkzaam op het decoratie-atelier vam Michel Antoine Hendricks die van 1896 tot 1906 gevestigd was op de Overtoom 230 Amsterdam. Hij werkt onder andere in de Mozes en Aäronskerk. Hij zoekt opnieuw contact met Prof. Allebé en probeert een beurs te krijgen voor de Rijksschool voor Kunstnijverheid. Tussen januari 1900 en juli 1900 is Van der leck hospitant aan de Rijksschool voor Kunstnijverheid. In Juli 1900 doet hij toelatingsexamen en daar wordt geconstateerd dat hij veel aanleg heeft.

Hij verkrijgt de rijkssubsidie fl 300,= voor het leerjaar 1900-1901. Tot 1904 volgt hij de schilderklasse en de praktische ochtendlessen. Op 5 juli 1901 doet hij toelatingsexamen voor de Rijksacaademie voor Beeldende Kunsten te Amsterdam. tussen 1901 en juli 1904 volgt hij daar de avondtekenklas onder Prof Allebé. Onder zijn medeleerlingen bevonden zich o.a. Tjerk Bottema en Leo Gestel. Op 13 juli 1904 behaalt hij het diploma van de Rijksschool voor Kunstnijverheid met de aantekening: Zeer groote kunstvaardighedi in ontwerpen van figurale en oramentale compositieën in het bijzonder voor glasschilderwerk. Allebé maakthe hem een aanbod om 1 jaar studie in Neurenberg te volgen. Dit aanbod en andere neemt hij niet aan. Tussen juli 1904 en 1906 woonde en werkte hij ook in Utrecht.

Aanvankelijk stond hij onder de invloed van Isaac Israëls en schilderde hij vooral taferelen uit het dagelijkse leven. Na zijn opleiding maakte zijn aanvankelijk realistische stijl geleidelijk plaats voor de monumentale en moderne schilderkunst.

Van der leck had in het begin van de 20e eeuw al vakanties doorgebracht in het Gooi. Hij woonde allereerst in Laren op de Bijenstand 1 en in 1907 huurde hij in Blaricum, voor vier maanden, een kamer in een boerderij. Hij bezat niet meer dan een schilderskistje en wat kleding. In die paar maanden zocht hij geen contact met andere schilders of wereldhervormers die daar waren neergestreken. Ook storrte hij zich niet in het gezelligheidsleven bij Hotel Hamdorff te Laren, in tegenstelling tot zijn collega's.

Daarna woonde en werkte hij tussen 21 september 1908 en 16 april 1909 in Utrecht, tussen 16 april 1909 en 30 mei 1910 te Amersfoort en Soesterberg vanaf mei 1910- 5 juni 1915 en vervolgens in Den Haag tot 14 april 1916. Maar ook in die tijd zal hij laren en Blaricum bezocht hebben. In 1912 sloot hij een contract met de kunstbeschouwer H.P. Bremmer (met mw. Kröller als stille vennoot) die hem in ruil voor zijn werk een maandelijkse toelage gaf.

In 1914 zocht hij een geschikt atelier voor het maken van een glas-in-loodraam en dacht hij aan het atelier 'De Zonnebloem' van Antoon Derkinderen in Laren. Hij schreef hem een brief maar Derkinderen kon hem niet helpen. Hij week toen uit naar het glasatelier van Heinrich Geuer in Utrecht waar hij aan het einde van de 19e eeuw als leerling had gewerkt. Inapril/mei 1916 ontmoet hij Piet Mondriaan voor het eerst. Het is bekend dat hij hem rond 1917 bijna dagelijks zag. Mondriaan had in Van der Leck een man van streven in dezelfde richting gevonden. Mondriaan en Van der Leck stonden met hun werk alleen. Ze gingen wel om met de Larense schilders, van wie ze sommigen nog uit hun academietijd kenden, maar hun werk werd niet echt gewaardeerd. Hij huurde het huis 'De Boschhoek in Laren, een van de vele ateliervilla's die in het begin van die eeuw in Laren werden gebouwd, waar hij woont en werkt tussen 14 april 1916 en 23 mei 1919. Daarna verhuisde Van der Leck naar Blaricum, Eemnesserweg 34. In 1925 ging hij weer in Laren wonen en kwam in 1927 terug naar Blaricum op de Eemnesserweg 34.

Van der Leck was nog theoreticus, nog mysticus. Hij was geen anarchist of communist, maar wel een bewogen idealist die geloofde in een 'nieuwe kunst'. Hij verdiepte zich wel in nieuwe godsdienstige stromingen als de Soefibeweging en rond 1920 in de leer van Krisjamurti. Verder stond hij niet negatief tegenover maatschappelijke en sociale experimenten wat uit het feit blijkt dat hij zijn kinderen naar de Humanitaire school vabn Prof. van Rees stuurde. Een voor die tijd revolutionaire onderwijsinstelling die was ontsproten uit de Blaricumse christen-anarchistenkolonie.

Van der Leck was samen met onder andere Piet Mondriaan een van de oprichters van "De Stijl" (1917). Hij was lid van de Vereniging van Beeldende Kunstenaars Laren-Blaricum.

Werken zijn aangekocht o.a. door Museum of Modern Art in New York, Het Musée d'Art Moderne de la ville de Paris, De Tate Galery in Londen, het Museum te Grenoble, het Wilhelm-Hack Museum te Ludwigshafen, het IVAM te Valencia. Verder heeft het privé museum Insel Hombroich bij Neuss een rijke verzameling van Van der leck's werken opgebouwd. Het Kröller-Müller museum heeft 42 schilderijen en ca . 400 tekeningen in bezit.

De economische expansie van Van der Leck's carrière werd sterk bepaald door het dienstverband met het dienstverband met de Kröller-Müllers en de direct daarmee in verband staande bemiddeling van H.P. Bremmer. Bremmer bepaalde tot vanaf 1933 aan welke klanten het merendeel van zijn schilderijen en tekeningen werden verkocht. Totdat de Haagse kunsthandelaar Nieuwenhuizen Segaar het werk van Van der Leck ging vertegenwoordigen.

Van der Leck overleed in Blaricum op 13 november 1958.

Zie verder: Bart van der Leck door Toos van Kooten - Kröller-Möller Museum - Otterlo 1994! - Bart van der Leck tot 1920 door R.W.D. Oxenaar.

(Heeft vermelding in de Pieter A. Scheen 1750-1950)

- Portret van een oude vrouw -

olieverf

Haags Gemeente Museum

in bewerking!...  

- De blinden -

olieverf

Rijksmuseum Kröller-Müller, Otterlo

 

top pagina | vorige pagina | devalk.com | devalk.com/kunstenaars

devalk.com/kunstenaars